BÀI 3. HÀM SỐ MŨ. HÀM SỐ LÔGARIT
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit.
CÁC VÍ DỤ MINH HỌA
Vẽ đồ thị hàm số $y = \left(\frac{3}{2}\right)^x$.
Giải:
Tập xác định: $\mathbb{R}$.
Vì $\dfrac{3}{2} > 1$ nên hàm số đồng biến trên $\mathbb{R}$.
| x | -2 | -1 | 0 | 1 | 2 | 3 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| y | $\frac{4}{9}$ | $\frac{2}{3}$ | 1 | $\frac{3}{2}$ | $\frac{9}{4}$ | $\frac{27}{8}$ |
Đồ thị đi qua $(0;1)$, nằm phía trên trục hoành và tăng dần.
Vẽ đồ thị hàm số $y = \log_{0.5}x$.
Giải:
Tập xác định: $(0; +\infty)$.
Do $0 < 0.5 < 1$ nên hàm số nghịch biến trên $(0; +\infty)$.
| x | 0.25 | 0.5 | 1 | 2 | 4 |
|---|---|---|---|---|---|
| y | 2 | 1 | 0 | -1 | -2 |
Đồ thị nằm bên phải trục tung, đi qua $(1;0)$ và giảm dần.
So sánh các cặp số sau:
a) $0.75^{1/4}$ và $0.75^{3/4}$ b) $\sqrt[3]{27}$ và $\sqrt[5]{9}$
Giải:
a) Vì $0.75 < 1$ nên hàm số $y = 0.75^x$ nghịch biến. Do đó $0.75^{1/4} > 0.75^{3/4}$.
b) Ta có $\sqrt[3]{27} = 3$, $\sqrt[5]{9} = 9^{1/5} = 3^{2/5}$. Vì $3 > 1$ nên $3^{2/5} < 3$, hay $\sqrt[3]{27} > \sqrt[5]{9}$.
So sánh các cặp số sau:
a) $\log_2 8$ và $\log_3 3$ b) $4\log_2 9$ và $3\log_3 \sqrt{15}$
Giải:
a) $\log_2 8 = 3$, $\log_3 3 = 1$ ⟹ $\log_2 8 > \log_3 3.$
b) $4\log_2 9 = 4\log_2 3^2 = 8\log_2 3$,
$3\log_3 \sqrt{15} = 3\cdot\frac{1}{2}\log_3 15 = \frac{3}{2}\log_3 15.$
Đổi cơ số: $\log_3 15 = \frac{\log_2 15}{\log_2 3}$, nên $3\log_3 \sqrt{15} = \frac{3}{2}\frac{\log_2 15}{\log_2 3}.$ So sánh ta thấy $8\log_2 3 > \frac{3}{2}\frac{\log_2 15}{\log_2 3}$ ⇒ $\log_2 3$ lớn hơn.
Tìm giá trị lớn nhất, nhỏ nhất của hàm số:
a) $y = f(x) = 2^x$ trên đoạn $[-2;3]$
b) $y = f(x) = \left(\dfrac{1}{3}\right)^{2x-1}$ trên đoạn $[-1;2]$
Giải:
a) Hàm $y=2^x$ đồng biến vì $2>1$ nên $$\max y = y(3) = 2^3 = 8,\quad \min y = y(-2) = 2^{-2} = \frac{1}{4}.$$
b) Hàm $y = \left(\frac{1}{3}\right)^{2x-1}$ nghịch biến vì $\frac{1}{3} < 1$, nên giá trị lớn nhất tại $x=-1$ và nhỏ nhất tại $x=2$: $$\max y = \left(\frac{1}{3}\right)^{-3} = 27,\quad \min y = \left(\frac{1}{3}\right)^{3} = \frac{1}{27}.$$
